Dirar da’irar dodon kodi
Damun dawon modar modi
dandanon dumame dadi
dokin dirkaniyar kidi
dan mazari na ziryar kadi
Zogi radadi
Toshewar mafitsara ba dadi
Matsala ce ke naman kaiwa badi
Bokan Turai na yi mata barbadi
Alluran magunguna masu wuyar fadi
Tsargiya ce
A matse-matsi aka tantance
Wurin tsilla fitsari zai kece
Al’umma na ta ce-ce-ku ce
Masana ga xulli nan ku sunce
Mahukunta ka da a yi na-kasa
Mu kasa mu kwashi kashi
’Yan dugwi-dugwi na shan kashi
Wasu ma sun yi yaushi
Ingancin uwar jiki za ta nakasa
Garkuwar mafitsara
xoda da hanta ta tatattara
Bokan Turai
Ga aikin ceton rai
A taimaka jama’a su sarara
Fitsarin jini
Kumburin hanta yai tsanani
xoda kan samu lahani
Cuta bat a lamuni
Lallai a kawo magani
A birnin Shehu
Mutane na ta ihu
Kumburin mafitsara kamar huhu
xoda na kan sahu
A kawo magani buhu-buhu
Hawan-san Maiwa
Karkarar masu dangi a Dange
Kula da uwar jiki sai an dage
A yi ta maza kamar dage
Lallai a daina nawa
damarar daure dodon kodi
Dodon dumin kaudi
Dawurwurin durwan dindi
Dawo daga dandi
A dauki matakan fatattakar xi fadi
Karkarar masu cim-makara maiwa da ke yaren Hau-hau wajen hawan sa na sa-in-sa da janten dodon kodi da ke tamke mafitsara, ya illata xoda da jigata hanta kamar yadda binciken Bokan Turai ya haxxaxe xexe-da-xexe. Al’ummar da ke fama da laulayin janten dodon kodi na da dangi a xaramar Hukumar Dange da ke Jihar Mujadaddi.
Shi ko me mahukunta a birnin Shehu Mujadaddi ke tsuwurwurtawa don ganin an dauradamarar tamke wannan cuta da ta dirkako a turke? Shin ta taxaita ne ga Hausawan cimakar maiwa ko har na da acca da iburo da masara da dawa da gero? Ko ma dai wace amsa mahukunta suka bayar ni dai nasan matuxar aka yi sako-sako wajen shawo kan cututtuka irin wadannan to za su ci gaba da yado fiye da yadiya.
Lallai masana su hada xarfi da xarfe wajen tantace musababbin wannan cuta don ka da a ci gaba da ta’allaxa wa dodon kodi, alhali dodon mutum mai yawan kauci ne ke da babban laifi wajen yin sakaci da sakarcin xin gudanar da bincike a kan kari.
Batu na ingarman xarfen xarafan titin kwangiri tarragon layin dogo, ko da an bai wa mazauna karkara magunguna buhu-buhu sun kwankwada sun yi nata, har ingancin uwar jikinsu ta dawo sumul xalau, ai akwai yiwuwar a koma gidan jiya matuxar ba a himmatu ka’in da na’in wajen tsaftace muhalli ba. Wajibi ne a yi mai yiwuwa don shawo kan cbututtukan da ke yaduwar yadon yadiya a karkara da birane, jinda suka yi kane-kane suna cutar da mutane.
Haurobiyawa kowa ya bayar da gudunmuwarsa wajen warware tsilli-tsillin matsalolin da suka yi wa al’umma katutu, kafin su xulla mana kutu-kutu, su tsire mu da tuntu, har laulyin jiki ya tsananta babu hutu. Ni dai wannan shi ne sautuna ka da ku ce na cika taratsin yawan agana. Ku sani dai buxuta ce ta taso kan lallai mu gana, ta yadda za mu samu majingina.
Da zarar bokayen Turai sun sha ku basilla ga banza, to ku nanata musu buxatarku ta fadakarwa. Sun bambance muku fari da baxi. Batun ingarma a yi shi da wando a lallaba a yi wa lange-lange mai ramar xeta bujen xarfe. Kai akwai ma buxatar a yi muku faskaren ma’anoni kan nabin da kimiyya ta gano cikin yaren Hau-hau wajen hawan sa ba tare da sain-sa ba. Sannan a bi kowace farfajiyar koyon watsattsake da buda wagagen litattafai da ke karkara don nusar da al’umma abin da ya kamata su fara aiwatarwa kafin su fara neman agaji, don gudun kutsa kai cikin xungurmin daji.
A daura damarar daure DIRAR DA’IRAR DODON KOdI kafin ta zarta makadi da takun rawar kidi, ni kuwa in yi ta fafutikar cika ku da kaudi. Shi kuwa Bokan Turai ya yi ta lasa muku magungu a kamar madi wani ma babu dadi, har ku daina jin zogi da radadin janten jaye-Jayen dodon KOdI nan da zuwa BAdI. A dai ci gaba da BARBAdI, da DAdI, BA DAdI, NI DAI INA YI MUKU GARGAdI. Muna neman Mai-duka ya yi mana BUdI. Domin tabbas samun warakar al’umma zai cusa mini ZAKWAdIN ZUMUdI yadda zan ji dadin murtguda baki wajen biro da kowane irin CUKUdI-CUKUdIN cutar da Haurobiyawa.
Cikakken batu game da wannan cuta da ta faskara na nan a shafin jaridar Dalilin-taronsu ta ranar sili da tukunyar dambu ga Yawon-wulli na shekara ta dubu xaramin lauje da sili da kwanciyar magirbi. Sai a yi xoxarin baje na-mujiya, don fasko yadda wannan gagarumar matsala ta auku ko ta auka wa al’ummar karkarar HAUSAWAN CI-MAKAR MAIWA.
’Yan makaranta masu koyon watsattsake da buda wagagen littattafai da mujallu da maxalu da jaridu a farfajiyar dodorido da ke cikin Amintacciyar jaridar xasar Haurobiya, ya zama dole a kanmu mu yi kira ga Gwamna gwarangwam na birnin shehu Mujadaddi ka lallai ya xara xaimin zama MAJIDAdI ga al’umma, ta yadda zai shawo kan DODON KOdI da ya yi wa mutanen karkara da’ira da dirar mikiya, tun kafin a fara kayya-kayya!
